Το ερωτηματικό που βάλαμε με τον Μιχάλη Μητσόπουλο στον τίτλο του βιβλίου μας «Ελλάδα – Από την έξοδο στην ανάκαμψη;» το 2014, δυστυχώς, μοιάζει να είναι ακόμη επίκαιρο.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε κατά 0,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 0,8% σε ετήσια βάση κατά το β΄ τρίμηνο του 2017, ενώ είχε αυξηθεί κατά 0,5% και κατά 0,4% αντίστοιχα στο α΄ τρίμηνο.
Ο κύριος παράγοντας πίσω από τη «θετική» ανάγνωση ήταν οι δαπάνες της δημόσιας κατανάλωσης και οι εξαγωγές, που αυξήθηκαν κατά 6,5% σε τριμηνιαία και κατά 9,5% σε ετήσια βάση. Από την άλλη, οι εισαγωγές αυξήθηκαν πολύ πιο αργά, κατά 3,1% στο β΄ τρίμηνο, αντικατοπτρίζοντας μια σχεδόν βαλτωμένη εσωτερική ζήτηση (η λιανική των τροφίμων έπεσε κατά 0,4%). Ακόμα χειρότερα είναι τα νούμερα που αφορούν τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, ο οποίος μειώθηκε κατά 25,6% σε τριμηνιαία βάση και κατά 17,1% σε ετήσια.
Το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης τον περασμένο Ιούνιο θα απελευθερώσει 1,6 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς ιδιώτες, γεγονός που σίγουρα θα επιταχύνει την αύξηση του ΑΕΠ, ώστε να φτάσει την πρόβλεψη για ανάπτυξη 1,5% για το 2017. Ξανά, αυτό μόνο μετά την απελευθέρωση κονδυλίων από το πρόγραμμα που θα διοχετευτούν αποκλειστικά για να βοηθήσουν τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα και θα αυξηθεί το ΑΕΠ.
Αυτό είναι σαν «λεφτά από ελικόπτερο» και κάποιος μπορεί εύκολα να καταλάβει ότι χωρίς αυτή την έξτρα οικονομική βοήθεια η οικονομία θα ήταν απολύτως «επίπεδη» για τρίτο συνεχόμενο έτος. Ένα άλλο σημαντικό σημείο είναι ότι τα στοιχεία του ΑΕΠ δείχνουν πόσο σημαντική είναι για τη λαϊκιστική κυβέρνηση, η οποία χαρακτηρίζεται από πολιτικές «κρατικισμού», μια ανάκαμψη στηριγμένη στις δημόσιες δαπάνες. Οι αριθμοί λένε την αλήθεια.
Οι τέσσερις θεσμοί (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ESM, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ) επιμένουν ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα βοηθήσουν στην αύξηση του ΑΕΠ – μια αναγκαιότητα για να γίνει βιώσιμο το χρέος στο ορατό μέλλον και η οικονομία να αποφύγει ένα τέταρτο πρόγραμμα μετά την ολοκλήρωση του τρίτου, τον Αύγουστο του 2018.
Είναι σαφές ότι η ελληνική οικονομία χρειάζεται ισχυρή ανάκαμψη, αλλά ακόμη και οι αισιόδοξες προβλέψεις είναι μάλλον μέτριες σε σχέση με αυτό που χρειάζεται η οικονομία όσον αφορά την αύξηση του ΑΕΠ.
Το 2014 μαζί με τον Μιχάλη Μητσόπουλο είχαμε γράψει ένα άρθρο με τίτλο «Ελλάδα: Φορολογήστε ό,τι κινείται!», υπογραμμίζοντας τότε τον αρνητικό ρόλο της φορολογίας στην ανάκαμψη του ΑΕΠ. Σήμερα, αντί να έχουμε ένα πιο φιλικό περιβάλλον για τον παραγωγικό τομέα της οικονομίας, από την 1η Ιανουαρίου έχει υπάρξει ένας πραγματικός «αγώνας» για υπερφορολόγηση –ναι, ακόμα περισσότερο.
Το 2014 μαζί με τον Μιχάλη Μητσόπουλο είχαμε γράψει ένα άρθρο με τίτλο «Ελλάδα: Φορολογήστε ό,τι κινείται!», υπογραμμίζοντας τότε τον αρνητικό ρόλο της φορολογίας στην ανάκαμψη του ΑΕΠ. Σήμερα, αντί να έχουμε ένα πιο φιλικό περιβάλλον για τον παραγωγικό τομέα της οικονομίας, από την 1η Ιανουαρίου έχει υπάρξει ένας πραγματικός «αγώνας» για υπερφορολόγηση –ναι, ακόμα περισσότερο.
Δεν χρειάζεται να πούμε ότι και οι απλοί φορολογούμενοι, αλλά και οι εταιρείες, δεν έχουν κανένα κίνητρο να επενδύσουν ή να ξεκινήσουν ή ακόμη και να διατηρήσουν μια επιχείρηση. Κάτω από αυτό το εξαιρετικά δυσμενές φορολογικό περιβάλλον εξηγείται εύκολα και η μείωση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, αλλά και γιατί είναι αμφίβολο αν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν στ’ αλήθεια να βοηθήσουν την οικονομία να επιτύχει ισχυρή ανάκαμψη.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ υποστηρίζει την ιδέα ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, δείχνοντας μια προθυμία να εμβαθύνει την ολοκλήρωση της Ευρωζώνης, προσθέτοντας ότι κάτι τέτοιο θα επιτρέψει καλύτερο συντονισμό της δημοσιονομικής πολιτικής.
Ακόμα πιο σημαντικό, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος επισκέφθηκε την Ελλάδα, θέλει να εναρμονιστούν τα φορολογικά συστήματα στις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, κάνοντας λόγο για διαφανή κοινή φορολογική βάση. Όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες πρέπει να χειροκροτήσουν αυτές τις δηλώσεις, αλλά ακόμα περισσότερο οι Έλληνες, που η διάθεσή τους να παράγουν παρεμποδίζεται από μια παράλογη φορολογική και ασφαλιστική πολιτική του κράτους που καταστρέφει την ανάκαμψη που τόσο χρειάζεται η χώρα.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ανεξήγητο πώς οι δανειστές εγκρίνουν ή και ανέχονται αυτή την πολιτική. Σε κάθε περίπτωση, ποτέ δεν είναι αργά...
*Ο Θεόδωρος Πελαγίδης είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά. Το παραπάνω άρθρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο ιστολόγιο του Ινστιτούτου Brookings (https://www.brookings.edu/blog/up-front/2017/09/06/over-taxation-at-the-heart-of-greeces-non-recovery-economy/).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου