Διαβάστε σχετικά για Αίγυπτος, Αλεξάνδρεια, Αμφίπολη, Αρχαία Αμφίπολη, Βενετία, Βίντεο, Μακεδονία, Μέγας ΑλέξανδροςΜέγας Αλέξανδρος. Ο Έλληνας στρατηλάτης που αιώνες μετά το θάνατό του συνεχίζει να απασχολεί την παγκόσμια κοινή γνώμη. Και φυσικά, μετά τα ευρήματα στην Αμφίπολη, ένας νέος κύκλος συζητήσεων και αντιπαραθέσεων έχει ανοίξει για το τι απέγινε το νεκρό σώμα του Έλληνα αυτοκράτορα.Μια ιδιαίτερα διαδεδομένη θεωρία αναφέρει, ότι όταν χάθηκε από την Αίγυπτο, η σωρός του Έλληνα βασιλιά μεταφέρθηκε από Βενετσιάνους εμπόρους από την Αλεξάνδρεια στη Βενετία και ότι το λείψανο του Αγίου Μάρκου, δεν είναι άλλο από το νεκρό σώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην πραγματικότητα.«Για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου έχουν γραφτεί τόσα άρθρα και βιβλία όσα δεν γράφτηκαν για τις ταφές όλων των προσωπικοτήτων της αρχαιότητας. Υπάρχουν άπειρες θεωρίες. Όπως ότι τα λείψανα βρίσκονται στην κρύπτη κάτω από τη βασιλική του Αγίου Μάρκου στη Βενετία και μεταφέρθηκαν το 829 από Βενετούς εμπόρους εκεί που κτίστηκε ο ναός. Μια άλλη θεωρία λέει ότι ετάφη στην πύλη της Ροζέτας όπου ήταν το νεκροταφείο των Πτολεμαίων. Υπάρχει μια διεθνής ψύχωση με το θέμα αυτό και αυτή η αναζήτηση ανάγεται από την αρχαιότητα», λέει στο Έθνος της Κυριακής ο κ. Χάρης Τζάλας, συγγραφέας, ερευνητής και επικεφαλής του Ινστιτούτου Μελετών της Αρχαίας και Μεσαιωνικής Αλεξάνδρειας, το οποίο επί 17 χρόνια πραγματοποιεί ενάλιες αρχαιολογικές έρευνες στην ακτογραμμή της πόλης.Ο ίδιος ετοιμάζει μια ειδική μελέτη για τη νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας όπου καταγράφει το απίστευτο χρονικό της αναζήτησης του τάφου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.«Από εκείνη την εποχή οι Πτολεμαίοι χρησιμοποίησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στις μάχες των διαδόχων. Όπως και οι Ρωμαίοι ήθελαν να τον έχουν με το μέρος τους… Πολλοί αυτοκράτορες επισκέφτηκαν τον τάφο όπως ο Καίσαρας και ο Αύγουστος.Ο Καρακάλλας, το 215, ήταν ο τελευταίος αξιόπιστος μάρτυρας για την ύπαρξη του τάφου. Όλα τα υπόλοιπα από την αρχαιότητα έως τον Μεσαίωνα ήσαν ανάμεσα στην παράδοση και τον μύθο μέχρι τις φανταστικές ιστορίες του 19ου και 20ου αιώνα που υπεδείκνυαν τη θέση του τάφου και αποδείχθηκαν παραμύθια.Όλες οι αξιόπιστες αρχαίες πηγές αναφέρουν ότι ετάφη στην Αλεξάνδρεια. Κι όμως ένα τέτοιο μνημείο δεν βρέθηκε, όπως δεν εντοπίστηκε το Μουσείο με την περίφημη βιβλιοθήκη όπου υπήρχαν 700.000 χειρόγραφα, ούτε ο τεράστιος ναός του Σέραπι. Στην αναζήτηση του τάφου κυρίως βασιζόμαστε σε συγγραφείς που αντέγραψαν παλαιότερες πηγές και φήμες».Η αφήγηση του κ. Τζάλα, όπως γράφει το Έθνος της Κυριακής, ξεκινά από τα χρόνια της αρχαιότητας.Ο θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα, η μεταφορά και η ταρίχευσή του σώματός του στη Μέμφιδα και η επίσκεψη Ρωμαίων αυτοκρατόρων περιγράφονται από αξιόπιστους αρχαίους συγγραφείς. Κανένας όμως δεν ήταν σύγχρονος του Αλεξάνδρου, ούτε είχε εισέλθει στον τάφο.Μερική μόνο είχαν δει την ευρύτερη περιοχή γνωστή ως «Σώμα» ή «Σήμα». Σύμφωνα με τον Ψευδοκαλλισθένη το σώμα του, μέσα σε μολύβδινη σαρκοφάγο γεμάτη μέλι για να διατηρηθεί, μεταφέρθηκε στη Μέμφιδα της Αιγύπτου. Ο Στράβων πρώτος έγραψε ότι όταν επισκέφθηκε την Αλεξάνδρεια, το σώμα του Αλεξάνδρου δεν ήταν στην αρχική χρυσή σαρκοφάγο.Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης σημειώνει ότι μεταφέρθηκε από τη Βαβυλώνα δύο χρόνια μετά τον θάνατό του. Μάλιστα καθ’ οδόν στη Συρία, έγινε μάχη μεταξύ επιγόνων όπου επικράτησε ο Πτολεμαίος. Ήταν γνωστή η προφητεία του Αρίστανδρου, ότι «η πόλη που θα είχε το σώμα του Αλεξάνδρου θα γνώριζε μεγάλη ευημερία». Για αυτό ο Πτολεμαίος αποφάσισε να μην ταφεί στο ναό του Άμμωνος Διός στη Σίβα, αλλά στην Αλεξάνδρεια.Ο Λουκανός περιγράφει τον τάφο ως μια πυραμιδοειδή κατασκευή, ο Ζηνόβιος έλεγε ότι μεταφέρθηκε σε νέα ομαδική βασιλική ταφή και το «Σώμα» έμεινε άδειο.Ο Παυσανίας έγραφε ότι τον λάτρευαν ως θεό και ο Δίων ο Κάσσιος μνημονεύει ότι όταν ο Οκταβιανός θέλησε να δει το σώμα του Αλεξάνδρου, άγγιξε τη μύτη του και την κατέστρεψε εν μέρει.Οι αιώνες περνούσαν αλλά η φήμη του Αλεξάνδρου παρέμενε ζωντανή. Ο Ισκάντερ, όπως τον αποκαλούσαν, είχε μετατραπεί σε θρύλο ενώ από αιώνες λατρευόταν σαν μεγάλος προφήτης.Ο περιηγητής Μασούντι το 944 γράφει για ένα παρεκκλήσι όπου εικάζεται ότι ήταν ο τάφος του Ισκάντερ και εκεί ο κόσμος προσευχόταν. Ανάλογη ιστορία αφηγείται ο Λέων ο Αφρικανός 500 χρόνια αργότερα.Άλλοι αναφέρουν ένα κτίσμα κοντά στο τζαμί Ατταρίν ή την παλαιά εκκλησία του Αγίου Αθανασίου. Η βασιλική νεκρόπολη και το «Σώμα» δεν έχουν ακόμα εντοπιστεί και τα ίχνη χάθηκαν στο βάθος του χρόνου.Οι περισσότεροι αρχαιολόγοι που ανέσκαψαν έως το 1960, πίστευαν ότι το «Σώμα» βρισκόταν κοντά στο τζαμί Νάμπι Ντανιέλ. Ο Ερρίκος Σλήμαν που ανακάλυψε την Τροία και τις Μυκήνες είχε ζητήσει το 1887 άδεια την οποία όμως δεν έλαβε».Ο Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών (356 π.Χ - 323 π.Χ.) ή Αλέξανδρος ο Μέγας ή Μέγας Αλέξανδρος, ήταν βασιλιάς της Μακεδονίας, ηγεμόνας της Πανελλήνιας Συμμαχίας κατά της Περσικής αυτοκρατορίας, Φαραώ της Αιγύπτου, βασιλιάς της Ασίας και βορειοδυτικής Ινδίας, του οποίου οι κατακτήσεις αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο της Ελληνιστικής εποχής των βασιλείων των Διαδόχων και Επιγόνων του.Γεννήθηκε στην Πέλλα της Μακεδονίας τον Ιούλιο του έτους 356 π.Χ.. Γονείς του ήταν ο βασιλιάς Φίλιππος Β' της Μακεδονίας και η πριγκίπισσαΟλυμπιάδα της Ηπείρου. Ως βασιλιάς της Μακεδονίας, συνέχισε το έργο του πατέρα του, Φιλίππου Β', και του παππού του, Αμύντα Γ', ικανών στρατηγών, πολιτικών και διπλωματών, οι οποίοι διαδοχικά αναμόρφωσαν το Μακεδονικό βασίλειο και το εξέλιξαν σε σημαντική δύναμη του Ελληνικού κόσμου, και με τη σειρά του ο Αλέξανδρος το διαμόρφωσε σε παγκόσμια υπερδύναμη. Ως Μακεδόνας είχε συνείδηση της ελληνικής του καταγωγής.[1] Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους στρατηγούς στην ιστορία, και κατά την περίοδο των 13 ετών της βασιλείας του (336 - 323 π.Χ.) κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου (Μικρά Ασία, Περσία, Αίγυπτο κλπ), φτάνοντας στις παρυφές της Ινδίας, και χωρίς να έχει ηττηθεί σε μάχη που ο ίδιος συμμετείχε[2]. Οι Αλεξανδρινοί χρόνοι αποτελούν το τέλος της κλασσικής αρχαιότητας και την απαρχή της περιόδου της παγκόσμιας ιστορίας γνωστής ως Ελληνιστικής.Η συνολική επικράτεια της αυτοκρατορίας του, στη μεγαλύτερή της έκταση κατά το 323 π.Χ., υπολογίζεται σε 5.200.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και περιλάμβανε κομμάτια από 26 σημερινές χώρες (Ελλάδα, Αλβανία, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, Κύπρος, Αίγυπτος,Αφγανιστάν, Ιράκ, Ιράν, Ισραήλ, Ινδία, Ιορδανία, Καζακστάν, Κουβέιτ, Κιργιστάν, Λίβανος, Πακιστάν, Σαουδική Αραβία, Συρία, Τατζικιστάν,Ουζμπεκιστάν, Τουρκμενιστάν).[3]Πέθανε στην Βαβυλώνα, στο παλάτι του Ναβουχοδονόσορα Β' στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ., σε ηλικία ακριβώς 32 ετών και 11 μηνών. Το σύνολο της επιρροής του, συχνά τον κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίων προσωπικοτήτων όλων των εποχών με τη μεγαλύτερη επιρροή, μαζί με τον δάσκαλο του Αριστοτέλη.[4][5][6]Ο Αλέξανδρος πέθανε στη Βαβυλώνα στις 10 Ιουλίου του 323 π.X. και όχι στα τέλη Μαΐου του ίδιου έτους, όπως αναγράφεται.Από τι πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος;"H συμπτωματολογία της πάθησης του βασιλιά της Μακεδονίας μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πέθανε από χολολιθίαση" ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17/10/2004 00:00Αμερικανοί επιστήμονες που ασχολήθηκαν με τον θάνατό του διεξοδικά αναφέρουν πως οφειλόταν σε αλκοολική ηπατοπάθεια, δηλητηρίαση με αρσενικό ή στρυχνίνη, ηπατίτιδα, περιτονίτιδα, σαλμονέλωση, τραυματισμό και φλεγμονή.Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Ρόμπιν Λέιν-Φοξ, που υπήρξε σύμβουλος του Ολιβερ Στόουν σε θέματα ιστορίας της ταινίας του, αναφέρει πως δεν είναι γνωστά τα αίτια του θανάτου του Αλέξανδρου.Ο Δημήτρης Τσουτσούλης, Senior registrar του Νοσοκομείου Hammersmith του Λονδίνου, σε άρθρο του στο «Βήμα» της 25ης Οκτωβρίου 1998, αποδίδει τον θάνατο πιθανότατα σε τυφοειδή πυρετό, σύμφωνα με αμερικανούς ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ οι οποίοι διατύπωσαν τις απόψεις τους σε τεύχος της επιθεώρησης «New England Journal Medicin» στις 11 Ιουνίου 1998.PauseMuteCurrent Time 0:00/Duration Time 0:00Loaded: 0%Progress: 0%Stream TypeLIVERemaining Time -0:00Playback Rate1ChaptersΤα περί δηλητηρίασης με στρυχνίνη, που στην εποχή του ήταν άγνωστη, από τη γυναίκα του, τη Ρωξάννη, επειδή είχε σεξουαλικές σχέσεις τάχα με τον Ηφαιστίωνα, ανήκουν στον χώρο της φαντασίας. H αλήθεια είναι ότι μικρός δεν έδειχνε την προτίμησή του σε γυναίκες, γι' αυτό η μητέρα του Ολυμπιάδα του πήγε τη 17χρονη Καλλίξεινα, στις περιπτύξεις της οποίας έμεινε απαθής. Αλλά στους πολέμους του είχε συντροφιά την εταίρα Θαΐδα, μαζί με την οποία έβαλε φωτιά στα ανάκτορα της Περσίας για να εκδικηθεί τον Ξέρξη που έκαψε την Ακρόπολη.Επίσης από την αρχαιότητα ακόμη υποστηρίχθηκε η άποψη ότι ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε είτε από τον Μήδιο είτε από τον γιο του Αντίπατρου, τον Ιόλα, ο οποίος ήταν αρχιοινοχόος του. Ακόμη, ότι σε αυτή τη συνωμοσία έλαβε μέρος και ο Αντίπατρος και πως το δηλητήριο το έστειλε ο Αριστοτέλης, ο δάσκαλός του, επειδή φοβήθηκε για τον εαυτό του μετά την εκτέλεση του Καλλισθένη, που ήταν μαθητής του.Από προσωπική έρευνα και με την πολύτιμη συμβολή του αείμνηστου καθηγητή της Χειρουργικής Χαράλαμπου Σμπαρούνη επάνω στα συμπτώματα της πάθησης που προκάλεσε τον θάνατο του Αλέξανδρου οδηγηθήκαμε στην πιθανότερη αιτία που τον προκάλεσε. Ξέρουμε ότι αυτά κράτησαν 14 ημέρες γιατί ο θάνατός του δεν ήταν αιφνίδιος. Ας τα παρακολουθήσουμε.Την πρώτη ημέρα, 31 Μαΐου (15 Δαισίου) 323 π.X., ύστερα από βαρύ φαγητό και οινοποσία, αισθάνθηκε έντονο πόνο στην κοιλιά και στον θώρακα, που τον ακολούθησε εμετός, ρίγος και πυρετός. Τη δεύτερη ημέρα αισθάνθηκε εξάντληση, που δεν τον δυσκόλεψε το βράδυ να φάει και να πιει ώσπου να μεθύσει. Ο πόνος στην κοιλιά συνεχίστηκε με αντανάκλαση στον ώμο. Ο πυρετός και το ρίγος εξακολούθησαν. Την τρίτη ημέρα ο πυρετός παρέμεινε υψηλός και συνοδεύτηκε από ιδρώτα, ρίγος και σωματική κατάπτωση. Την τέταρτη, πέμπτη, έκτη και έβδομη ημέρα η κατάσταση επιδεινώθηκε και, άρρωστος, δεν είχε καλή επικοινωνία. Την όγδοη έφτασε σε προκωματώδη κατάσταση που κράτησε ως τη δωδεκάτη ημέρα. Παρ' όλα αυτά όρισε διάδοχός του να είναι ο «κράτιστος». Τη δέκατη τρίτη ημέρα η αναπνοή του δυσχεραίνεται και η όψη του παίρνει το χαρακτηριστικό περιτονιδικό προσωπείο, το «ιπποκράτειο προσωπείο», όπως χαρακτηριστικά λέγεται στην Ιατρική, γιατί πρώτος το περιέγραψε ο πατέρας της Ιατρικής. Τη δέκατη τέταρτη ημέρα, 13 Ιουνίου, πέθανε.H συμπτωματολογία της πάθησης του βασιλιά της Μακεδονίας, με τα σημερινά δεδομένα της ιατρικής επιστήμης, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πέθανε από χολολιθίαση, η οποία του προκαλούσε συχνές κρίσεις.Είναι γνωστό ότι η χολολιθίαση οδηγεί σε οξεία πυώδη ή σηπτική χολοκυστίτιδα και χολαγγειίτιδα και σε οξεία νεκρωτική ή σηπτική παγκρεατίτιδα. Ετσι γίνεται φανερό ότι αυτή πρέπει να οδήγησε στον θάνατο τον Μέγα Αλέξανδρο γιατί της αρρώστιας προηγήθηκε βαρύ γεύμα και κατάχρηση οινοπνεύματος και γιατί η εξέλιξή της είχε την τυπική εικόνα της οξείας παγκρεατίτιδας, δηλαδή διαξιφιστικό πόνο στην κοιλιά με αντανάκλαση στον θώρακα, συνοδευόμενο από εμετό, από ρίγος και πυρετό, κολλώδεις ιδρώτες, ωχρότητα, συγχυτική κατάσταση, παραλήρημα και «ιπποκράτειο προσωπείο». Στη ληξιαρχική πράξη θανάτου θα μπορούσαμε σήμερα να αναφέρουμε ως αιτία: οξεία παγκρεατίτιδα.Ο κ. Νίκος A. Παπανικολάου είναι ομότιμος καθηγητής Ιατρικής.Kκεφάλι που έχει ερμηνευτεί ως πορτρέτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Head that has been interpreted as a portrait of Alexander the Great. Archaeological Museum of ThessalonikiΈνα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ιστορίας, που ταλανίζουν μέχρι και τις μέρες μας τους, πάσης φύσεως, ερευνητές, είναι το ξαφνικό τέλος τουΜεγάλου Αλεξάνδρου και η περιπέτεια της σορού του. Εικασίες και εκτιμήσεις δίνουν και παίρνουν ανά τους αιώνες, ωστόσο καμιά ξεκάθαρη, οριστική και απολύτως πειστική απάντηση δεν έχουμε στα χέρια μας. Μέσα σ’ αυτή την αέναη δίνη των υποθέσεων, το ελάχιστο που μπορούμε να πράξουμε είναι, με σύμμαχο τις πιο αξιόπιστες πηγές, να αναπαραστήσουμε τα τραγικά εκείνα γεγονότα και ο καθένας ας προχωρήσει στις δικές του κρίσεις.Το τελευταίο γνωστό επιχειρησιακό σχέδιο του Αλεξάνδρου ήταν η εκστρατεία στην Αραβία, η οποία πήγε λίγο παραπίσω, λόγω του ξαφνικού θανάτου του Ηφαιστίωνα. Ο Αλέξανδρος, αφού τέλεσε μια μεγαλοπρεπέστατη κηδεία με τιμές ήρωα στον παιδικό του φίλο στη Βαβυλώνα, τις μέρες εκείνες ήταν συντετριμμένος και μελαγχολικός, ωστόσο συμμετείχε στην θυσία για τον επικείμενο απόπλου στην Αραβία.Βρισκόμαστε στις 28 Μαΐου του 323π.Χ. Το ίδιο βράδυ, αφού έφυγαν οι στενοί του συνεργάτες από το δείπνο που τους είχε παραθέσει, ένας εταίρος Θεσσαλός, ο Μήδιος, τον κάλεσε στο σπίτι του. Ο Μήδιος ήταν αγαπητός και συμπαθής στον Αλέξανδρο και πράγματι του έφτιαξε την διάθεση. Την επόμενη ξαναπήγε στου Μήδιου και ήπιε υπερβολικά. Γύρισε αδιάθετος στα ανάκτορα, λούστηκε και έπεσε στο κρεβάτι με υψηλό πυρετό.Το πρωί της 31ης Μαΐου, ένιωσε ακόμα χειρότερα. Όλες οι συγκινήσεις και οι περιπέτειες των τελευταίων ετών, τα απανωτά συμπόσια, τον είχαν εξασθενήσει. Μάλιστα τον πήγαν με το κρεβάτι του στο βωμό για την καθημερινή πρωινή θυσία. Ξαπλωμένος, κάλεσε τους αρχηγούς του στρατού και έδωσε εντολές για την εκστρατεία που θα ξεκινούσε στις 4 Ιουνίου. Το βράδυ τον κουβάλησαν πάλι πάνω στο κρεβάτι στον Ευφράτη και με πλοίο πέρασε απέναντι στο μεγάλο κήπο που δέσποζε εκεί. Έκανε μπάνιο έχοντας πυρετό και ρίγος. Την επόμενη έμεινε στην κάμαρά του με συντροφιά τον Μήδιο, που του έφτιαχνε το κέφι. Όμως, ο πυρετός δεν έπεφτε.Στις 2 Ιουνίου ζήτησε από τον Νέαρχο να αναβληθεί για μια μέρα η εκστρατεία μήπως και συνέλθει. Ο Νέαρχος του διηγιόταν το ταξίδι του στον Ωκεανό (Ινδικός) και ο Αλέξανδρος χαιρόταν που σε λίγο θα ζούσε και αυτός τέτοιες περιπέτειες. Στις 3 Ιουνίου θυσίασε και φώναξε τους αρχηγούς του ναυτικού, ζητώντας τους να είναι όλα έτοιμα για την επικείμενη αναχώρηση σε δυο μέρες. Όμως, ο πυρετός και η δυσφορία συνέχισαν να τον καταβάλουν και τις επόμενες δυο μέρες.Στις 5 Ιουνίου κάλεσε όλους τους στρατηγούς στα ανάκτορα. Τους αναγνώρισε όλους, αλλά δεν μπορούσε πλέον να μιλήσει. Εν τω μεταξύ, σ’ όλη τηΒαβυλώνα μαθεύτηκε το γεγονός της αρρώστιας και οι Μακεδόνες στρατιώτες στριμώχνονταν στα ανάκτορα για να δουν τον βασιλιά τους. Φοβόντουσαν μήπως είχε κιόλας πεθάνει, ενώ έκλαιγαν και απειλούσαν για να τους ανοίξουν την πύλη. Τελικά, η πύλη άνοιξε και ο ένας πίσω απ’ τον άλλον πήγαιναν προς το κρεβάτι του. Ο Αλέξανδρος ανασήκωνε με κόπο το κεφάλι και λίγο το δεξί του χέρι και έγνεφε με το βλέμμα στους παλιούς του συμπολεμιστές.Στις 9 Ιουνίου, οι στρατηγοί Πείθων, Πευκέστας και Σέλευκος, πήγαν στο Σεράπειο ναό να ρωτήσουν τι ήταν καλύτερο να κάνουν, να μείνει στα ανάκτορα ή να τον μεταφέρουν κάπου αλλού. Ο «Θεός» τους έδωσε την απόκρισή του: «Να μείνει εκεί, καλύτερα θα είναι».Και την επόμενη μέρα, στις 10 Ιουνίου, ο Αλέξανδρος πέθανε.Θρήνος και οδυρμός αντήχησε στις χαοτικές αίθουσες των ανακτόρων. Έπειτα έπεσε σιωπή. Τους σκέπασε όλους η σκέψη τι θα γινόταν τώρα. Όλη η Βαβυλώνα βρέθηκε έξω από τα ανάκτορα και το μέλλον φαινόταν σκοτεινό και δυσοίωνο. Ακριβώς από τούτη τη στιγμή και για σαράντα περίπου χρόνια ξεκινά η περίφημη περιπέτεια της ιστορίας των διαδόχων του!Λέγανε πως έδωσε το δαχτυλίδι του, λίγο πριν πεθάνει, στον αρχαιότερο από τους εφτά σωματοφύλακές του, τον Περδίκκα, για να σφραγιστούν κάποια επίσημα έγγραφα, αλλά είναι αμφίβολο αν τον όρισε διάδοχο. Ο Αλέξανδρος εκείνες τις στερνές στιγμές του, ούτε μπορούσε να μιλήσει, ούτε είχε πνευματική διαύγεια για να προβεί σε μια τέτοια σημαντική απόφαση. Το θέμα είναι πως από την πρώτη μέρα του θανάτου του ξέσπασαν ταραχές ανάμεσα στις στρατιωτικές μονάδες των Μακεδόνων, ώσπου να επέλθει, έπειτα από λίγο καιρό, ένας συμβιβασμός, εύθραυστος όπως αποδείχτηκε: ο ετεροθαλής αδελφός του Αλεξάνδρου και διανοητικά ασταθής (για να το πούμε κομψά), Φίλιππος Αρριδαίος και το αγέννητο παιδί του (εφόσον ήταν αγόρι), ορίστηκαν ως Βασιλείς του απέραντου πια μακεδονικού κράτους.Σύμφωνα με τον Διόδωρο, ο Αλέξανδρος είχε γραμμένα στα Υπομνήματά του πέντε σχέδια, τα οποία απορρίφθηκαν ως πολυδάπανα και ανεδαφικά από το συμβούλιο των στρατηγών. Το πιο σημαντικό ήταν η κατασκευή χιλίων πολεμικών πλοίων για την εκστρατεία στην Δύση. Το δεύτερο ήταν η κατασκευή έξι τεράστιων ναών: προς τιμή του Δία στο Δίον, της Αρτέμιδος στην Αμφίπολη, της Αθηνάς στο Κύρρο (ανάμεσα σε Πέλλα και Έδεσσα, νότια του χωριού Αραβησσός), στη Δήλο, στη Δωδώνη και στους Δελφούς. Το τρίτο σχέδιο μιλούσεγια το στήσιμο μιας γιγαντιαίας πυράς στη Βαβυλώνα με κόστος πολλά τάλαντα, για να τιμηθεί η μνήμη του Ηφαιστίωνα. Το τέταρτο σχέδιο αφορούσε την κατασκευή μιας πυραμίδας, μεγαλύτερης και από αυτές της Αιγύπτου, προς τιμήν του πατέρα του, του Φιλίππου. Το τελευταίο είχε ως σκοπό ανταλλαγές και μετακινήσεις πληθυσμών ανάμεσα σε Ευρώπη και Ασία, ώστε να επιτευχθεί αυτός ο συγκερασμός, που προσδοκούσε ο Αλέξανδρος, μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Ωστόσο, ο Αρριανός, που είναι η πιο αξιόπιστη πηγή, αφού άντλησε από τις σημειώσεις του Πτολεμαίου και του Αριστόβουλου, οι οποίοι έζησαν τα γεγονότα δίπλα στον Αλέξανδρο, γράφει: «Προσωπικά, δε μπορώ να πω με ακρίβεια τι σχέδια είχε ο Αλέξανδρος ούτε και μ’ ενδιαφέρει να υποθέσω. Εκείνο όμως που μου φαίνεται ότι μπορώ να ισχυριστώ είναι ότι ο Αλέξανδρος δεν είχε τίποτα μικρό ή ασήμαντο στο μυαλό του· ούτε θα έμενε ήσυχος στις περιοχές που είχε ήδη κατακτήσει, ακόμη και αν πρόσθετε την Ευρώπη στην Ασία και τα Βρετανικά Νησιά. Πέρα και απ’ αυτά, θα ζητούσε να βρει κάτι άγνωστο ακόμα, ερίζοντας όχι με κανέναν άλλον, αλλά με τον ίδιο του τον εαυτό». Αρριανός, Ζ:1Πάντως ό,τι και να’ χε στο νου του, η ουσία είναι πως τίποτα δεν ευοδώθηκε.Η υπόθεση ή η κατηγορία ότι ο Αλέξανδρος βρήκε το θάνατο από δηλητήριο – μια χαμηλή δόση στρυχνίνης θα ταίριαζε με τα συμπτώματα – ήταν αναπόφευκτη. Μάλιστα, οι “Βασίλειοι Εφημερίδες”, τα επίσημα αρχεία του κράτους, δημοσίευσαν ένα έγγραφο που διέψευδε κάτι τέτοιο. Ωστόσο δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε. Ίσως μερικοί κορυφαίοι Μακεδόνες δεν είχαν άλλο τρόπο να σταματήσουν την εξοριενταλιστική μεγαλομανία του, που τον είχε κάνει πολύ απόμακρο. Τώρα όσον αφορά τις εικασίες πως πέθανε από ασθένειες τύπου σύφιλης (η πιο διαδεδομένη καφενειακή άποψη) ή από τύφο ή από κάτι άλλο άγνωστο, δεν μπορούμε να τις υιοθετήσουμε, ούτε ασφαλώς να τις απορρίψουμε.Η τύχη του πτώματος του είναι ένα άλυτο μυστήριο. Η σορός του, αφού ταριχεύτηκε, έμεινε σχεδόν δυο χρόνια σ’ ένα πολυτελές σκήνωμα στην Βαβυλώνα, όπου ήταν τόπος προσκυνήματος για χιλιάδες υπηκόους του. Τότε αποφασίστηκε να επαναπατριστεί στη Μακεδονία, για να ταφεί στο παλιό βασιλικό νεκροταφείο στις Αιγές. Όμως, καθ’ οδόν προς τα εκεί, κλάπηκε από το νέο σατράπη της Αιγύπτου, τον Πτολεμαίο του Λάγου, έναν από τους παιδικούς συντρόφους του Αλεξάνδρου και συμμαθητή του στις διδασκαλίες του Αριστοτέλη, στη Μίεζα, που είχε εξυψωθεί στο βαθμό του στρατάρχη της νέας αυτοκρατορίας του Αλεξάνδρου.Ο Πτολεμαίος έθαψε πρώτα τη σορό στη Μέμφιδα, την παλιά πρωτεύουσα των φαραώ. Αργότερα, μετέφερε τη σορό στη δική του πρωτεύουσα, την Αλεξάνδρεια, όπου από το 306π.Χ. κυβερνούσε ως βασιλιάς της Αιγύπτου. Το λαμπρό μαυσωλείο και ο τάφος σώζονταν ακόμη κατά την εποχή του Οκταβιανού Αύγουστου, του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα (29π.Χ. – 14μ.Χ.). Υπάρχουν και μεταγενέστερες αναφορές που υποδηλώνουν πως ο τόπος όπου βρισκόταν ήταν ακόμα γνωστός. Από την ύστερη όμως αρχαιότητα (περίπου 3ομ.Χ. αι.) και μετά έχει εξαφανιστεί χωρίς να αφήσει κανένα ίχνος.Επομένως, σύμφωνα με τις αναφορές των πηγών, το πτώμα έμεινε δυο χρόνια στην Βαβυλώνα και έπειτα από την κλοπή του από τον Πτολεμαίο, κατέληξε σ’ ένα επιβλητικό μνημείο στην Αλεξάνδρεια. Αυτές οι αναφορές είναι ότι πιο επίσημο έχουμε στα χέρια μας. Η μητέρα του Αλεξάνδρου, η πολυμήχανη Ολυμπιάδα, ήταν πεπεισμένη ότι ο γιος της δολοφονήθηκε και είχε ορκιστεί πως θα έφερνε τη σορό στη Μακεδονία. Μήπως επιχείρησε κάτι τέτοιο και τα κατάφερε; Αλλά και πάλι, γνωρίζοντας την μεγαλομανία της και την αυταρχικότητά της, θα έθαβε έτσι στα κρυφά και “άδοξα”, δίχως τυμπανοκρουσίες, τον γιο της, τον κατακτητή του κόσμου; Οι πηγές δεν κάνουν ούτε νύξη για κάτι τέτοιο. Κάτι θα είχε γραφτεί για την ταφή του μεγαλύτερου βασιλιά του κόσμου!Μήπως ο επόμενος βασιλιάς της Μακεδονίας, ο ικανός αλλά και αδίστακτος Κάσσανδρος, μετέφερε τη σορό στα πάτρια εδάφη; Απίθανο! Πρώτον, διότι ο Κάσσανδρος με την Ολυμπιάδα μισούνταν θανάσιμα. Δεύτερον, αν έφερνε τη σορό στη Μακεδονία, θα ήταν μεγάλο πλεονέκτημα, κυρίως ηθικό και ψυχολογικό, για τον Αλέξανδρο τον Δ΄, τον γιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που ήταν παραγκωνισμένος σε τιμητική αιχμαλωσία μαζί με την μητέρα του Ρωξάνη, στην Αμφίπολη. Ήταν γνωστό ότι ο μακεδονικός λαός ήταν πιστός στον επίσημο βασιλικό οίκο και ο Κάσσανδρος δεν θα ρίσκαρε την στερέωση της εξουσίας του.Αλλά και ο Πτολεμαίος μήπως τελικά δεν πήρε τη σορό από τη Βαβυλώνα αλλά κάποιο ομοίωμά της; Μήπως στην Αλεξάνδρεια όλοι προσκυνούσαν ένα κενοτάφιο; Είναι γεγονός ότι παίρνοντας την σορό, αποκτούσε ένα ψυχολογικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων διαδόχων. Είναι αναμφισβήτητο ότι πολλοί Μακεδόνες στρατιώτες ακολούθησαν τον Πτολεμαίο στην Αίγυπτο μόνο και μόνο επειδή είχε στην κατοχή του τη σορό. Τόσο μεγάλο ειδικό βάρος και επιρροή μυστικιστικών διαστάσεων προέκυπτε από την κατοχή της σορού του μεγάλου βασιλιά! Σίγουρα, ο Πτολεμαίος πήρε το σώμα έχοντας την επίγνωση της μεγάλης του επίδρασης στον απλό Μακεδόνα στρατιώτη. Είναι εξακριβωμένο πως πολλοί στρατιώτες, πέρα από την μεγάλη του υπόληψη, θεωρούσαν άξιο διάδοχο του Αλεξάνδρου, τον Πτολεμαίο, αφού μέχρι και η σορός του μεγάλου βασιλιά “ακολουθούσε” τον στρατηγό. Πάντως, από πολιτική τακτική ο Πτολεμαίος πήρε άριστα!Ο Αλέξανδρος Γ’ ο Μακεδών ή Αλέξανδρος ο Μέγας, Βασιλεύς Μακεδόνων. Άγαλμα στην παραλία της ΘεσσαλονίκηςΑλλά και αν υιοθετήσουμε την επίσημη άποψη ότι η σορός μεταφέρθηκε όντως και ετάφη στην Αλεξάνδρεια, τι έγινε έπειτα; Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε, ότι όταν η Αλεξάνδρεια έγινε μια χριστιανική μεγαλούπολη, οι αρχές αλλά και οι χριστιανοί πολίτες της προέβησαν σε καταστροφές των οικοδομημάτων των εθνικών. Είναι γνωστές οι βιαιότητες των Βυζαντινών και ο αφανισμός χιλιάδων οπαδών της αρχαίας θρησκείας και των μνημείων της. Πιθανόν, ο τάφος του Αλεξάνδρου να έπεσε “θύμα” αυτού του χριστιανικού φονταμενταλισμού. Αλλά και αν δεν συνέβη κάτι παρόμοιο, ίσως οι επιδρομές των Αράβων, που κατέκτησαν τελικά την Αίγυπτο, να ολοκλήρωσαν την καταστροφή του μνημείου. Ωστόσο, όλα είναι υποθέσεις.Η αιτία του θανάτου του, τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του και ο τάφος του, παραμένουν ένας άλυτος γρίφος, ένα υπέροχο μυστήριο, που ίσως να είναι και προτιμότερο από την τελική έκβαση, αν υπάρξει, αυτής της αιώνιας αναζήτησης. Η μεταφυσική διάσταση που έχει περιβάλλει αυτή την εξερεύνηση, ίσως την κάνει πιο γοητευτική.Ο Τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου έχει ήδη βρεθεί στην Αίγυπτο
Αναρτήθηκε από μέλος του pekp.gr στις 14 Σεπτεμβρίου 2014«Ο Τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου έχει ήδη βρεθεί, από αξιόλογη αρχαιολόγο, αλλά οι διαπιστώσεις της έχουν μπλοκαριστεί ύστερα από «διπλωματική παρέμβαση».Τα παγκόσμια μέσα μαζικής ενημέρωσης συσσωρεύουν σήμερα ειδήσεις σχετικά με τη συναρπαστική ανακάλυψη ενός τεράστιου τάφο στην Αμφίπολη, την Ελλάδα, και υποθετικες γνωμες υποστηρίζουν ότι μπορεί να ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο (356-323 π.Χ.), ή τουλάχιστον σε ένα μέλος της οικογένειάς του. Η τελευταία κατοικία του Μακεδόνα βασιλιά ήταν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αρχαιότητας, αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να έχει ήδη λυθεί. Η αρχαιολόγος Λιάνα Σουλβατζή ισχυρίζεται ότι ανακάλυψε τον πραγματικό τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου πριν από 20 χρόνια στην Αίγυπτο και έχει αποκλειστεί από τις ελληνικές και αιγυπτιακές κυβερνήσεις από τότε.Ο Αλέξανδρος Γ ‘ο Μακεδών, επίσης γνωστός ως Μέγας Αλέξανδρος, γεννήθηκε στην Πέλλα το 356 π.Χ. και ήταν μέντορας ο Αριστοτέλης μέχρι την ηλικία των 16 ετών, που έγινε βασιλιάς του βασιλείου των Μακεδόνων, ένα κράτος στη Βόρεια αρχαία Ελλάδα, και αρχηγός της Πανελλήνιας συμμαχίας κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας. Είχε επίσης στεφθεί Φαραώ της Αιγύπτου. Μέχρι την ηλικία των 30, είχε δημιουργήσει μια από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του αρχαίου κόσμου, που εκτεινόταν από την Ελλάδα έως την Αίγυπτο και στο σημερινό κράτος του Πακιστάν. Θεωρείται ένας από τους πιο επιτυχημένους κυβερνήτες της ιστορίας και έγινε το μέτρο σύμφωνα με το οποίο θα συγκρίνονται οι στρατιωτικοί ηγέτες αργότερα.Ο Αλέξανδρος πέθανε με έναν μυστηριώδη θάνατο σε ηλικία 32 ετών στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ.. Βρισκόταν σε μια τελετή για να τιμήσουν το θάνατο ενός στενού προσωπικού του φίλου όταν κατελήφθη από έντονο πόνο και κατέρρευσε. Οδηγήθηκε στην κρεβατοκάμαρά του, όπου, μετά από ημέρες αγωνίας, έπεσε σε κώμα και πέθανε. Οι μελετητές εξακολουθούν να συζητούν την αιτία του θανάτου, με τις θεωρίες που κυμαίνονται από ελονοσία σε δηλητηρίαση από αλκοόλ ή πως σκόπιμα δηλητηριάστηκε από έναν αντίπαλο. Αλλά το μεγαλύτερο μυστήριο, ήταν το τι συνέβη στο σώμα του, μετά το θάνατο.Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς έχουν καταγράψει πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή (και το θάνατο) του Μεγάλου Αλεξάνδρου, συμπεριλαμβανομένων των αρχαίων ιστορικών Ησιόδου, ο Πλουτάρχου, Ηροδότου, Κούρτιου, ο Διοδώρου και Αριανού. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, το Στράβωνα και Stobaeus, η παράδοση στη Βαβυλώνα κατά τον χρόνο του θανάτου του Αλεξάνδρου, ήταν να γίνεται η ταφή των νεκρών σε ένα περίβλημα από μέλι ή κερί, που οδηγεί σε εικασίες ότι το σώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου μπορεί να έχει υποστεί τις ίδιες τελετουργίες .Οι ιστορικοί έχουν καταγράψει ότι οι στρατηγοί-διάδοχοι του Μ. Αλεξάνδρου αγωνίζονταν για δύο και πλέον χρόνια για το ποιος θα πάρει το σώμα του και το τι θα γίνει με αυτό. Κάποιοι ήθελαν το σώμα του να ταφεί στη Μακεδονία, αλλά ο Πτολεμαίος, ο οποίος ήταν πολύ κοντά στον Αλέξανδρο, ήθελε να ταφεί στην Αίγυπτο (θεωρώντας ότι αυτός ήταν διάδοχος του προηγούμενου Φαραώ της Αιγύπτου).Αναπαράσταση 19ου αιώνα της ταφής του Μεγ. Αλεξάνδρου βάσει της περιγραφής του Διοδώρου_historytodayΚατά τη διάρκεια αυτών των δύο ετών, ειπώθηκε ότι το σώμα του Αλεξάνδρου ήταν ταριχευμένο και ένα χρυσό άρμα που χτίστηκε για να μεταφέρει το σώμα του. Δύο χρόνια αργότερα, η πορεία από τη Βαβυλώνα στο ιερό του Αμμωνα άρχισε, η οποία ήταν σύμφωνα με τις επιθυμίες του Αλεξάνδρου. Το άρμα ακολούθησε στρατιωτική φύλακες και στρατιώτες που άνοιξε το δρόμο για τη μεγάλη πομπή. Ωστόσο, σύμφωνα με την ελληνική ιστορικός Διόδωρος ο Σικελιώτης (1ος αιώνας π.Χ.), όταν στα σύνορα μεταξύ της Συρίας και της Αιγύπτου, η πομπή συναντήθηκε με τον Πτολεμαίο, ο οποίος «έκλεψε» το σώμα και το μετέφερε στην Αλεξάνδρεια.Ενώ η πραγματική θέση της την τελευταία κατοικία του Αλεξάνδρου παρέμεινε ένα μυστήριο για πάνω από δύο χιλιετίες, γνωρίζουμε ότι πολλές σημαντικές προσωπικότητες επισκέπτεται τον τάφο του Αλεξάνδρου. Σύμφωνα με ιστορικά αρχεία, επιφανείς επισκέπτες του Αλεξάνδρου περιελάμβανε τον Ιούλιο Καίσαρα, την Κλεοπάτρα, ο Οκταβιανός, Καλιγούλας, ο Αδριανός, Σεβήρου, Καρακάλλα και μια σειρά από άλλα φωτιστικά. Σε 199 μ.Χ., ο τάφος του Αλεξάνδρου ήταν σφραγισμένο από το ρωμαϊκό αυτοκράτορα, Σεπτίμιου Σεβήρου, στην Αλεξάνδρεια. Αργότερα, το 215 μ.Χ. ήταν προφανώς μεταφέρθηκε κάποια στοιχεία από τον τάφο του. Και στη συνέχεια, το 1491 μ.Χ., μπορούμε να βρούμε αναφορά σε συγγραφείς όπως ο Λέων της Αφρικής και της Αλ-Masudi επισκέπτονται την Αλεξάνδρεια και ατενίζοντας από την αξιοσημείωτη τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Υπάρχει, ως εκ τούτου, σημαντικές αναφορές για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου που βρίσκονται στην Αίγυπτο. Πράγματι, ο Αλέξανδρος είχε ισχυρές διασυνδέσεις με την Αίγυπτο – είχε στεφθεί Φαραώ στο Μέμφις, αφού νίκησε τον Πέρση αυτοκράτορα Δαρείου και απελευθέρωσε την Αίγυπτο από τον περσικό στρατό.Η Λιάνα Σουβαλτζή, Έλληνας αρχαιολόγος και μέλος της αιγυπτιακής Εκστρατευτικής Εταιρείας του Λονδίνου, η οποία έχει ειδικευτεί στην ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, υποστήριξε την υπόθεση ότι στρατητός Πτολεμαίος εκπλήρωσε την επιθυμία του Αλεξάνδρου για το σώμα του να ταφεί στο γνωστό ναό του ανώτατου αιγυπτιακό θεό Αμμωνα Ρα, στην Όαση της Σίβα. Ο Αλέξανδρος πίστευε ότι ήταν ο γιος του Δία (Zeus-Αμμωνα = Αμμωνα Ρα), μια θεωρία που αργότερα «επιβεβαίωσε» σε αυτόν το Μαντείο του Άμμωνα στη Σίβα.Το Μαντείο του Άμμωνα στο Σίβα ήταν μεγάλης σημασίας στον αρχαίο κόσμο, ειδικά για τους Έλληνες που πίστευαν ότι από το Μαντείο του Άμμωνα στην όαση Σίβα, ήταν εφάμιλλο στην τέχνη με το μαντείο της Δωδώνης. Σύμφωνα με την παράδοση, οι ιστορικοί του Αλεξάνδρου, επαληθεύουν τη ρήση του μάντη που δόθηκε στον Αλέξανδρο ότι ήταν ο γιος του Δία, και την ίδια στιγμή ο νόμιμος Φαραώ της Αιγύπτου. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Έλληνα ιστορικό Πλούταρχο (46 – 120 μ.Χ.), ο μάντης προσπάθησε να μιλήσει στα ελληνικά, και τα λόγια του είχαν ακουστεί καλά ως αναφορά στον Αλέξανδρο ως γιος του Θεού – κάτι που έγινε καταχρηστικά για πολιτικούς λόγους. Σε κάθε περίπτωση, η επίσκεψη του Αλεξάνδρου στο Μαντείο του Άμμωνα στο Σίβα είχε μια μεγάλη επίδραση πάνω του και είναι για αυτό το λόγο που η κα Σουβαλτζή υποστηρίζει ότι η Όαση της Σίβα μπορεί να είχε επιλεγεί ως τοποθεσία του τάφου του.Το 1984, η κα Σουβαλτζή ζήτησε από τις αιγυπτιακές αρχές την άδεια να ανασκάψει την περιοχή της Όασης Σίβα, που βρίσκεται μεταξύ της Qattara και της αιγυπτιακής Sand Sea στη λιβυκή έρημο, περίπου 50 χλμ ανατολικά στα σύνορα της Λιβύης, και 560 χιλιόμετρα από το Κάιρο . Το 1989, πέντε χρόνια μετά την αίτηση που είχε υποβληθεί, η άδεια χορηγήθηκε και οι ανασκαφές ξεκίνησαν.Μετά μόλις μία εβδομάδα από την ανασκαφή, κα Σουβαλτζή και η αρχαιολογική ομάδα έκανε μια καταπληκτική ανακάλυψη. Βρέθηκε μια είσοδος, που φρουρείται από αγάλματα λιονταριών, πράγμα που σήμαινε πως είναι ένα πολύ μεγάλο και σημαντικό μνημείο. Κατά τα επόμενα χρόνια, οι ανασκαφείς αποκάλυψαν ότι το μνημείο ήταν ένας υπέροχος 525 τ.μ. Ελληνιστικός βασιλικός τάφος.Εκτός από τα λιοντάρια στην είσοδο, η αρχαιολογική ομάδα της έφερε στο φως πολλά κεφάλια λιονταριών σε όλη την υπόγεια δομή – μια αντανάκλαση της σημαντικής κατάστασης του ιδιοκτήτη, καθώς και διακοσμήσεις ελληνικού στυλ, ελληνικές επιγραφές, και ένα σκαλιστό ανάγλυφο με το σύμβολο της Αμμωνα Ρα, τα οποία εντόπισε στον γάφο και ανήκουν στον Μέγα Αλέξανδρο. Μία από τις επιγραφές, οι οποίες κα Σουβαπτζή πιστεύει ότι γράφτηκε από τον Πτολεμαίο, αναφέρεται στην περίτεχνη μεταφορά του φορέα στον τάφο, αν και δεν υπάρχει καμία αναφορά σε οποιαδήποτε ονόματα.Το 1995, μια διεθνής ανακοίνωση έγινε για την ανακάλυψη, και όπως βλέπουμε τώρα με τον τάφο στην Αμφίπολη, υπήρχε μεγάλος ενθουσιασμός σε όλο τον κόσμο, και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, που επιτέλους ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου είχε βρεθεί. Σε αυτό το στάδιο, οι αρχαιολόγοι είχαν ανασκάψει μέχρι την είσοδο του τελικού ταφικού θαλάμου, αλλά δεν είχαν ακόμη εισέλθει.Ενώ υπήρχε μεγάλος ενθουσιασμός, η ανακοίνωση προκάλεσε επίσης τεράστιες πολιτικές αναταραχές. Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας είχε μόλις πρόσφατα πραγματοποιήθηκε και έντονες συζητήσεις είχαν ακολούθησε μετά από μια ομοσπονδιακή μονάδα της Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας προσπάθησε να ονομάσει το ίδιο το «Δημοκρατία της Μακεδονίας», όταν «Μακεδονία» ήταν το όνομα της στο βόρειο τμήμα της Ελλάδα για χιλιάδες χρόνια. Θα ήταν τεταμένη φορές και η ελληνική κυβέρνηση ήταν που ασχολούνται με την αυξημένη εθνικισμό ωθούμενη από την ανακάλυψη του τάφου που πιστεύεται ότι ανήκουν στον Μέγα, ένας Μακεδόνας Αλέξανδρος.Ως αποτέλεσμα, η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε μια στάση στις ανασκαφές μέσω της άμεσης «διπλωματικής παρέμβασης». Ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, έστειλε έναν σύμβουλο της ελληνικής πρεσβείας να ζητήσει από την αιγυπτιακή κυβέρνηση να ανακαλέσει την άδεια κα Σουβαλτζή να ανασκάψει και να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω ανασκαφή του τάφου.Η αιγυπτιακή κυβέρνηση ενημέρωσε αμέσως κα Σουβαπλτζή για την παρέμβαση αυτή, λέγοντάς της ότι ήταν η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο είχε συμβεί, όπου είχε ζητηθεί να τραβάτε την πρίζα για τις ανασκαφές ενός τόσο σημαντικού μνημείου. Της είπαν ότι αν ήθελε να συνεχίσει, θα πρέπει να επιλύσει το πρόβλημα με την ελληνική κυβέρνηση. Κα Σουβαλτζή ήρθε σε επαφή με τον κύριο Θεόδωρο Πάγκαλο, έναν υπουργό της Ελληνικής Κυβέρνησης, ο οποίος της εξήγησε ότι η ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα αυξήσει τον εθνικισμό στην Ελλάδα, το οποίο δεν ήταν επιθυμητό εκείνη τη στιγμή. Όταν η νέα ελληνική κυβέρνηση αντικατέστησε το παλιό, προσπάθησε και πάλι να μετακινήσει το μπλοκάρισμα και να επαναφέρει την άδεια ανασκαφών. Ωστόσο, κάθε προσπάθεια έχει αποκλειστεί στα υψηλότερα επίπεδα.Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του σε ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι, η Λιάνα Σουβαλτζή ανέφερε ότι στον τάφο της Όασης Σίβα την επισκέφθηκε ο Ισραηλινός πρέσβης, ο οπόίος συνοδευότανι από μια ομάδα επιστημόνων. Ο πρέσβης είπε προς αυτήν ότι είναι μια πολύ μεγάλη ανακάλυψη, αλλά θα αλλάξει την πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο και θα διαταραχθούν οι ισορροπίες ανάμεσα σε μια σειρά από άλλες χώρες. Ο πρέσβης της είπε ότι, ενώ είχε το κουράγιο να αγωνιστεί για την αλήθεια, μερικές φορές, όταν αποκαλύπτεις την αλήθεια, πληρώνεις για αυτό.Είκοσι χρόνια μετά την απίστευτη ανακάλυψη της, η κα Σουβαλτζή παλεύει ακόμα για την άδεια να συνεχίσει τις ανασκαφές της. Έχει αφιερώσει τη ζωή της και επένδυσε προσωπικά χρήματά της σε αυτό το έργο και εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της σχετικά με τη διατήρηση του μνημείου, το οποίο θα έχει υποστεί από τότε εκτεταμένη διάβρωση.Σήμερα, ο μαγευτικός τάφος, που πιστεύεται ότι ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο, βρίσκεται στην Όαση της Σίβα και φρουρείται από τις αιγυπτιακές αρχές. Κανείς δεν πηγαίνει εκεί, προς το παρόν, κανείς δεν έχει την άδεια να εισέλθει στον τελικό θάλαμο, ο οποίος θα μπορούσε να λύσει, μια για πάντα, ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του αρχαίου κόσμου.
Σύμφωνα με τον Κουίντο Κούρτιο Ρούφο και τον Μάρκο Ιουστίνο, ο Αλέξανδρος ζήτησε λίγο πριν τον θάνατο του να ενταφιαστεί στον ναό του Άμωνος Διός στην όαση της Σίβα. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, αναφέρει πως το σώμα του Αλεξάνδρου τοποθετήθηκε σε ένα φέρετρο κατασκευασμένο από σφυρηλατημένο χρυσάφι, το οποίο εφάρμοζε στο σώμα του. Το φέρετρο αυτό επίσης αναφέρεται από τον Στράβωνα και τον Κούρτιο Ρούφιο, όπου αναφέρουν πως το 89 με 90 π.Χ., επί Πτολεμαίου Θ΄, το χρυσό φέρετρο αφαιρέθηκε ώστε να λιωθεί για την παραγωγή νομισμάτων και την αποπληρωμή χρεών του βασιλείου, και πως αντικαταστάθηκε με ένα κατασκευασμένο από γυαλί ή κρύσταλλο.Ο Πτολεμαίος, στρατηγός και σωματοφύλακας του Αλεξάνδρου, απέκτησε το σώμα του και το μετέφερε στην ΑίγυπτοΕάν αληθεύει πως ο Αλέξανδρος ήθελε προσωπικά να ταφεί στη Σίβα, τότε η επιθυμία του αυτή δεν τιμήθηκε. Το 321 π.Χ., καθώς η νεκροπομπή όδευε από τη Βαβυλώνα προς τη Μακεδονία, περίπου στα μέσα της διαδρομής κοντά στη Δαμασκό, η νεκρική άμαξα αρπάχτηκε από τον Πτολεμαίο -μέσω του στρατηγού Αρριδαίου ο οποίος είχε φροντίσει όλες τις λεπτομέρειες της άμαξας και της πομπής-, και μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο. Ενώ ο Πτολεμαίος είχε την κατοχή του σώματος του Αλεξάνδρου, ο αντιβασιλέας Περδίκκας και ο γενικός γραμματέας Ευμένης, είχαν στην κατοχή τους τον θώρακα, διάδημα, και βασιλικό σκήπτρο του Αλέξανδρου. Είχαν επίσης τη νόμιμη εξουσία της αυτοκρατορίας σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα μετά το θάνατο του Αλέξανδρου κατά τη Συμφωνία της Βαβυλώνας το 323 π.Χ., καθώς και τους νόμιμους κληρονόμους της αυτοκρατορίας, τον Φίλιππο Γ΄Αριδδαίο -ο οποίος υπολειπόταν διανοητικά από μικρή ηλικία- γιό του Φιλίππου Β΄ από άλλη σύζυγο και όχι την Ολυμπιάδα, και τον Αλέξανδρο Δ΄, τον γιό του Αλέξανδρου με τη νόμιμη σύζυγο του Ρωξάνη, ο οποίος ήταν βρέφος έχοντας γεννηθεί λίγους μήνες μετά το θάνατο του πατέρα του.Ο Περδίκκας εκστράτευσε εναντίον του Πτολεμαίου σύντομα μετά την αρπαγή της σωρού, υπέστη συντριπτική ήττα κατά τη μάχη στο Νείλο ποταμό, και δολοφονήθηκε από τους ίδιους του τους αξιωματικούς στη σκηνή του. Οι αξιωματικοί αυτοί πρόσφεραν την ανάληψη της αυτοκρατορίας στον Πτολεμαίο ο οποίος την αρνήθηκε. Οργανώθηκε νέα σύνοδος αργότερα το ίδιος έτος -η Συμφωνία του Τριπαραδείσου, το 321 π.Χ.- για την επαναδιανομή των επαρχιών και της γενικότερης επανα-οργάνωσης της αυτοκρατορίας, και είναι αξιοπρόσεκτο πως δεν φαίνεται να τέθηκε ως ζήτημα η κατοχή και η διευθέτηση του σώματος του Αλεξάνδρου, ή τουλάχιστο δε σώζεται κάποια μαρτυρία που να αναφέρει κάτι τέτοιο.Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο οποίος επισκέφτηκε την Αλεξάνδρεια, ο Πείθων των Κατάνων -ποιητής που συνόδευε τον Αλέξανδρο στις εκστρατείες-, και ο στρατηγός Σέλευκος μετέβησαν στον ναό της Σεράπιδος στη Βαβυλώνα λίγο πριν ο Αλέξανδρος πεθάνει, για να ρωτήσουν τους ιερομάντεις εάν το σώμα του Αλέξανδρου θα πρέπει να σταλθεί στην Αλεξάνδρεια, και η απάντηση ήταν πως θα έπρεπε να τον αφήσουν εκεί που βρίσκεται.Το σώμα του Αλεξάνδρου αρχικά τάφηκε στη Μέμφιδα σύμφωνα με τις μαρτυρίες του ιστορικού και γεωγράφου Παυσανία καθώς και τις αναφορές του Πάριου χρονικού για τα έτη 321 – 320 π.Χ., και επιπλέον ο Παυσανίας αναφέρει πως ο Πτολεμαίος τίμησε κατά τα Μακεδονικά έθιμα την σωρό. Χρησιμοποιήθηκε το κενοτάφιο του Νεκτανεβώ Β΄ στη Μέμφιδα, με την Αλεξάνδρεια να μην είναι ακόμα η μεγάλη πόλη που θα γινόταν στο μέλλον. Αργότερα, στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ., το σώμα του Αλέξανδρου μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια από τον γιό και διάδοχο του Πτολεμαίου στην Αύγυπτο, τον Πτολεμαίο Β΄ Φιλάδελφο, ο οποίος και το ενταφίασε εκεί, κάτι που σημαίνει πως θα συνέβει από το ή μετά το 282 π.Χ., έτος θανάτου του Πτολεμαίου Α΄. Αργότερα, στα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ., ο Πτολεμαίος Δ΄Φιλοπάτωρ τοποθέτησε το σώμα του Αλέξανδρου στο κοινοτικό μαυσωλείο της Αλεξάνδρειας, το οποίο ονομαζόταν ΣΩΜΑ, και υπάρχει η πιθανότητα να ονομαζόταν και ΣΗΜΑ.Ιστορικές αναφορές
Ο ιστορικός της εποχής του Αλεξάνδρου, στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ., Έφιππος ο Ολύνθιος, αναφέρεται από τον μετέπειτα γραμματικό του 2ου αιώνα π.Χ., Αθήναιο, πως συνέγραψε το χρονικό της ταφής του Αλεξάνδρου με τον τίτλο Περί της Αλεξάνδρου και Ηφαιστίωνος μεταλλαγής, και αλλού το αναφέρει με τον τίτλο Περί της Αλεξάνδρου και Ηφαιστίωνος ταφής/τελευτής, όμως το έργο αυτό δεν διασώζεται.
Ο Οκταβιανός Αύγουστος κατά την επίσκεψη του στον τάφο του Αλέξανδρου, χαρακτικό του 1643Το 48 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας επισκέφτηκε το σώμα του Αλέξανδρου στην Αλεξάνδρεια. Λίγα χρόνια αργότερα, μετά τον θάνατο της τελευταίας Ελληνίδας Φαραώ της Αιγύπτου, Κλεοπάτρας Ζ΄, το σώμα επισκέφτηκε και ο Οκταβιανός Αύγουστος, ο οποίος εναπόθεσε άνθη στον τάφο και ένα χρυσό διάδημα στην κεφαλή του Αλεξάνδρου. Σύμφωνα με τον Σουητώνιο, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Καλιγούλας αφαίρεσε αντικείμενα από τον τάφο του Αλέξανδρου, ανάμεσα στα οποία και τον θώρακα του. Το 199 μ.Χ. ο τάφος του Αλέξανδρου σφραγίστηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Σεπτίμιο Σεβήρο κατά την επίσκεψη του στην Αλεξάνδρεια. Αργότερα, το 215 μ.Χ., σύμφωνα με τον χρονικογράφο Ιωάννη της Αντιόχειας, ο Ρωμαίος αυτοκράτορα Καρακάλλας κατά την επίσκεψη του, αφαίρεσε τον μανδύα, το δαχτυλίδι και τη ζώνη του που ο ίδιος φορούσε, και τα εναπόθεσε στο φέρετρο του Αλέξανδρου.Στα τέλη του 4ου αιώνα και μετά από την κατάργηση του πολυθεϊσμού από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Α΄ το 391, σημειώνονται κατά το ίδιο έτος γενικευμένες συγκρούσεις μεταξύ φανατικών χριστιανών μοναχών από την έρημο υπό την καθοδήγηση του αρχιεπίσκοπου Αλεξανδρείας Θεόφιλου και των παγανιστών εθνικών στην πόλη, με τους πρώτους να καταστρέφουν τους πολυθεϊστικούς ναούς και το Σεραπείο καθώς και πολύ πιθανώς και το ίδιο το μαυσωλείο όπου βρισκόταν ο τάφος του Αλεξάνδρου. Η κύρια πηγή για τα γεγονότα αυτά είναι ο συνεργάτης του αρχιεπισκόπου Θεόφιλου και εκκλησιαστικός ιστορικός Σωκράτης ο Σχολαστικός στο έργο Εκκλησιαστικαί Ιστορίαι, ωστόσο δεν υπάρχει καμία αναφορά για τον ίδιο τον τάφο ή το σώμα του Αλεξάνδρου από τους καταστροφείς, παρά μόνο το ότι ανακάλυψαν ένα μεγάλο θησαυρό από την εποχή του Αλεξάνδρου τον οποίο και χρησιμοποίησαν για την χρηματοδότηση της κατασκευής εκκλησιών στην πόλη.
Μια από τις πολλές αναπαραστάσεις όπου ο όσιος Σισώης απεικονίζεται να προσκυνά τον τάφο του Αλεξάνδρου, Μονή Βαρλαάμ στα ΜετέωραΣύντομα αργότερα, κατά το 400, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στη Β΄ προς Κορινθίους επιστολή κάνει το ερώτημα ως προς το που βρίσκεται ο τάφος του Αλεξάνδρου στο Σήμα (πού γάρ εἰπέ μοί, τό Σῆμα Ἀλεξάνδρου, δείξου μοί), κάτι που αποτελεί ισχυρή ένδειξη πως η τοποθεσία του τάφου δεν είναι πλέον γνωστή.Ωστόσο υπάρχει και ένα άλλο μέρος της χριστιανικής παράδοσης όπου ο όσιος Σισώης, ο οποίος έζησε κατά τον 4ο και 5ο αιώνα και πέθανε το 429 μ.Χ., απεικονίζεται σε πλήθος διαφόρων αγιογραφικών παραστάσεων να προσκυνά τον τάφο του Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια. Η παράσταση με τον τάφο πιθανώς εμφανίστηκε αρκετά αργότερα κατά τον 15ο αιώνα, είναι άγνωστο όμως το κατά πόσο αποτελεί μια ιστορική μαρτυρία ή μια συμβολική απεικόνιση.Με την πάροδο των αιώνων η Αλεξάνδρεια βρέθηκε υπό την Βυζαντινή αυτοκρατορία, η οποία και έχασε την Αλεξάνδρεια από τους Άραβες το 643. Μετέπειτα ιστορικοί όπως ο Ιμπν Αμντ αλ-Χακάμ, ο Αλ-Μασούντι, και ο Λέων ο Αφρικανός, αναφέρουν πως είχαν δει τον τάφο του Αλέξανδρου. Ο Λέων ο Αφρικανός ο οποίος επισκέφτηκε την Αλεξάνδρεια το 1491 αναφέρει: «Ανάμεσα στα χαλάσματα της Αλεξάνδρειας, εξακολουθεί να παραμένει ένα μικρό οικοδόμημα, χτισμένο σαν παρεκλήσσι, αξιοπρόσεκτο λόγω ενός εκπληκτικού τάφου τον οποίο έχουν σε μεγάλη υπόληψη οι Μαχομετανοί [Μωαμεθανοί], και ισχυρίζονται πως μέσα στο μνήμα, βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου του Μέγα… Ένα τεράστιο πλήθος από ξένους κατευθυνόταν προς τα εκεί, ακόμα και από μακρινές χώρες, για τον σκοπό της λατρείας και απόδοσης τιμών στον τάφο, στον οποίο παρομοίως συχνά αφήνουν σημαντικές δωρεές«.Ο περιηγητής Τζωρτζ Σάντις (George Sandys), ο οποίος επισκέφτηκε την Αλεξάνδρεια το 1611, αναφέρει πως του παρουσίασαν ένα μνήμα της περιοχής, το οποίο τιμούνταν ως τον τόπο ανάπαυσης του Αλεξάνδρου.Νεώτερες έρευνες και φημολογίες
Το Αιγυπτιακό συμβούλιο αρχαιοτήτων, έχει επίσημα αναγνωρίσει πάνω από 140 αρχαιολογικές ανασκαφές για την αναζήτηση του τάφου του Αλεξάνδρου.Ο Μαχμούτ ελ-Φαλάκι, ο οποίος είχε συντάξει τον χάρτη της αρχαίας Αλεξάνδρειας, πίστευε πως ο τάφος βρίσκεται στο κέντρο της Αλεξάνδρειας, στην διασταύρωση της αρχαίας Κανόπιας οδού (σύγχρονη λεωφόρος Χορέγια, Horreya) και τον αρχαίο δρόμο με τον κωδικό R5. Από τότε, υπήρξαν και άλλοι λόγιοι όπως ο Τάσος Νερούτσος, Χάινριχ Κίεπερτ (Heinrich Kiepert), και Ερνστ βον Ζίεγκλιν (Ernst von Sieglin) οι οποίοι οριοθέτησαν τον τάφο στην ίδια περιοχή .
Το 1850, ένας Έλληνας της Αλεξάνδρειας, ο Αμβρόσιος Σκυλίτσης, ισχυρίστηκε πως είδε την υποτιθέμενη μούμια του Αλέξανδρου μέσα σε γυάλινο φέρετρο και ότι βρισκόταν μέσα στο τζαμί του Προφήτη Δανιήλ (Νάμπι Ντάνιελ, Nabi Daniel) mστην Αλεξάνδρεια.Αργότερα, το 1879, ένας εργολάβος που εκτελούσε επιδιορθώσεις στο τζαμί, κατά λάθος έριξε ένα τοίχωμα κάνοντας άνοιγμα προς το υπόγειο του τζαμιού, στο οποίο και ανέφερε πως είδε κάποια μνημεία τα οποία φαίνονταν σα να είναι κατασκευασμένα από γρανίτη, και τα οποία διέκρινε να διαθέτουν μια γωνιώδη κορυφή. Η τρύπα όμως επιδιορθώθηκε άμεσα και οι υπεύθυνοι του τζαμιού ζήτησαν από τον εργολάβο να μην αναφέρει το συμβάν. Η απεικόνιση μιας Ρωμαϊκής λάμπας στο εθνικό μουσείο του Πόζναν, αντίγραφα της οποίας υπάρχουν και στο Βρετανικό μουσείο, και το μουσείο Ερμιτάζ, ερμηνέυονται από κάποιους ειδικούς ως η απεικόνιση της Αλεξάνδρειας με το Μαυσωλείο να έχει τη μορφή κτηρίου με κορυφή πυραμίδας.Το 1888, ο Χάϊνριχ Σλήμαν αποπειράθηκε να κάνει έρευνες στο ίδιο τζαμί, αλλά του αρνήθηκε η άδεια ανασκαφής.Το 1995, η Ελληνίδα αρχαιολόγος Λιάνα Σουβαλτζή ανακοίνωσε πως ταυτοποίησε ένα τάφο στην όαση Σίβα της Αιγύπτου με αυτό του Αλέξανδρου. Ο ισχυρισμός αυτός τέθηκε σε αμφιβολία από τον γενικό γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας, Γεώργιο Θωμά, ο οποίος και απάντησε πως είναι αβέβαιο το αν η δομή που ανασκάφηκε είναι καν τάφος. Συνεχίζοντας, ο γενικός γραμματέας και τα μέλη της ομάδας του ανέφεραν πως η τεχνοτροπία της ανασκαφείσας οικοδομής, δεν ήταν Μακεδονική όπως ισχυριζόταν η αρχαιολόγος, και πως τα θραύσματα των πλακών τα οποία τους στάλθηκαν προς εξέταση, δεν υποστήριζαν καμία από τις μεταφράσεις τις οποίες παρείχε η ερευνήτρια ως αποδείξεις του ευρήματος της.Το 2002 ο ιστορικός ερευνητής Τριαντάφυλλος Παπαζώης ανέπτυξε την θεωρία πως ο βασιλικός τάφος της Βεργίνας δεν αντιστοιχεί στον Φίλιππο Β´ αλλά στον Αλέξανδρο.Μια εναλλακτική θεωρία του Βρετανού ιστορικού Άντριου Τσαγκ (Andrew Chugg) η οποία παρουσιάστηκε επίσης το 2002, υποστηρίζει πως το σώμα εκλάπη κατά τον Μεσαίωνα, από Βενετούς έμπορους στην Αλεξάνδρεια, οι οποίοι λανθασμένα πίστεψαν πως το σώμα ήταν του Αγίου Μάρκου -άγιου προστάτη της Βενετίας-, και στην πραγματικότητα σήμερα βρίσκεται στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μάρκου στη Βενετία, όπου και εκτίθεται προς λατρεία ως το σώμα του ομώνυμου αγίου.Το 2014 ανασκάφηκε από την ομάδα της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη, μεγάλο και πολυτελές ταφικό μνημείο στον τύμβο Καστά της Μεσολακκιάς Σερρών, που χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. και η τοποθεσία αντιστοιχεί στην αρχαία Αμφίπολη. Τα εντυπωσιακά ευρήματα και το μέγεθος του μνημείου, μαζί με την τακτική ενημέρωση της πορείας των ανασκαφών, έκανε τους κατοίκους της περιοχής και ομάδες ερασιτεχνών ερευνητών που παρακολουθούσε και ερμήνευε τις εξελίξεις και ευρήματα, να θεωρεί τον Αλέξανδρο ως ένα από τους πιθανούς υποψήφιους για τον οποίο κτίστηκε ο τάφος. Ωστόσο τον Σεπτέμβριο του 2015 και σύμφωνα με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ανασκαφικής ομάδας στον Τύμβο Καστά ως προς τις έρευνες που διεξήγαγαν από το 2012 έως το 2014, το μνημείο κατασκευάστηκε κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα.ΚΑΙ ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΕΚΔΟΧΗ ,ΑΠΟ ΤΟ NATIONAL GEOGRAPHIC ,ΠΟΛΥ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ .
Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2018
Που είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος; – Όλες οι θεωρίες
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου